Kırmızı Et Tüketiminde Kriz! Türkiye ve Dünyada Artan Fiyatlar Şaşırtıyor
Kırmızı et fiyatlarındaki dünya genelindeki artış, Türkiye'yi de etkisi altına aldı. Birleşmiş Milletler'in bildirdiği gibi, et fiyatlarındaki rekor yükseliş Türkiye'de yıllık yüzde 30'u aşan zamlarla kendini gösteriyor. Türkiye ile birlikte ABD ve Avrupa gibi büyük ekonomilerde de et fiyatlarının hızla yükselmesi, genel enflasyon oranlarının çok üzerinde.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) en son verileri, dünya genelinde kırmızı et fiyatlarının rekor düzeye ulaştığını ve bu yükselişin genel enflasyon oranlarını çok daha geride bıraktığını göstermektedir. Bu küresel gelişme, Türkiye'de de dana ve kuzu eti fiyatlarına yansımış durumda. Ulusal Kırmızı Et Konseyi'ne ait verilere göre, Türkiye'deki yıllık artış oranları yüzde 30'un üzerinde iken, ABD, Avrupa Birliği ve Britanya gibi büyük ekonomilerde de benzer bir değişim gözlemleniyor.
FAO: KÜRESEL ET FİYAT ENDİSİ REKOR DÜZEYDE
FAO tarafından derlenen verilere göre, Temmuz ayında küresel gıda fiyatları endeksi, uluslararası et ve bitkisel yağ fiyatlarındaki artışların etkisiyle yüzde 1,6 oranında artış göstermiştir. Et Fiyat Endeksi ise bu süreçte aylık bazda yüzde 1,2 artarak 127,3 puana ulaşmış ve böylece tarihi bir rekor kırmıştır. Yıllık bazda endeksin artış oranı yüzde 6 olarak kaydedilmiştir.
FAO'nun raporuna göre, küresel et fiyatlarındaki bu dikkat çekici artış, özellikle sığır ve koyun eti fiyatlarındaki yükselişle ilişkilendirilmektedir. Sığır eti fiyatlarının, başta Çin ve ABD olmak üzere büyük piyasalardan gelen talep ile rekor seviyelere ulaştığı ifade edilmektedir. Bu artan talebin, Avustralya ve Brezilya gibi önde gelen üretici ülkelerdeki fiyatlara da baskı yaptığı belirtildi.
TÜRKİYE’DE DANA VE KUZU FİYATLARINDA YILLIK ARTIŞ YÜZDE 30'U GEÇTİ
Ülkemizde, Ulusal Kırmızı Et Konseyi'nin kesimhanelerden topladığı verilere göre, hem dana hem de kuzu etinde yıllık anlamda gözle görülür artışlar yaşanmaktadır.
Dana Eti (Bıçak Yağsız) Fiyatları: Türkiye'de ortalama dana bıçak yağsız kilogram fiyatı 452,57 TL olarak belirlenmiştir. Bu rakam, geçmiş aya göre yüzde 4,0, önceki yılın aynı dönemine kıyasla ise yüzde 32,7 oranında bir artışı göstermektedir. Bölgelere göre dana eti fiyatları ise şu şekildedir:
Karadeniz Bölgesi: 463,40 TL
Marmara Bölgesi: 458,00 TL
İç Anadolu Bölgesi: 451,10 TL
Akdeniz Bölgesi: 449,00 TL
Doğu Anadolu Bölgesi: 449,00 TL
Güneydoğu Anadolu Bölgesi: 445,00 TL
Ege Bölgesi: 425,50 TL
Kuzu Eti (Bıçak Yağsız) Fiyatları: Türkiye'de ortalama kuzu bıçak yağsız kilogram fiyatı ise 476,06 TL seviyesindedir. Kuzu etindeki artış oranı, son aya göre yüzde 4,4 olurken, bir yıl öncesine göre de yüzde 26,2 şeklinde gerçekleşmiştir. Bölgelere göre kuzu eti fiyatları ise şu şekildedir:
Marmara Bölgesi: 528,00 TL
Ege Bölgesi: 522,00 TL
Karadeniz Bölgesi: 476,70 TL
Akdeniz Bölgesi: 457,50 TL
İç Anadolu Bölgesi: 454,50 TL
Güneydoğu Anadolu Bölgesi: 451,70 TL
Doğu Anadolu Bölgesi: 442,00 TL
Ankara Ticaret Borsası'nın verilerine göre, farklı et türlerine göre ortalama fiyatlar şu şekilde görülüyor:
Dana But (Kg): 496,9 TL
Dana Eti Karkas (Kg): 460,33 TL
Dana Kol (Kg): 416,1 TL
ARTIŞLAR ENFLASYONUN ÇOK ÜZERİNDE
Kırmızı et fiyatlarının sürekli olarak artması, genel enflasyon rakamlarının çok üzerinde bir seyir izlemektedir.
ABD: Çalışma İstatistikleri Bürosu'na göre, ülkede dana kıymanın kilogram fiyatı yaklaşık 568 TL seviyesine yükselmiştir. Son bir yıl içinde fiyatlardaki artış yüzde 15,9 olurken, yıllık enflasyon ise yalnızca yüzde 2,7 olarak kaydedilmiştir.
Avrupa Birliği: 11-17 Ağustos haftası itibarıyla AB ülkelerinde karkas kırmızı etin 100 kilogramı yaklaşık 31.885 TL (662,31 avro) seviyesinden işlem gördü. Yıllık artış oranı yüzde 32,8 olarak kaydedilirken, bu durum AB'nin yüzde 2,3 olan yıllık enflasyonunun çok üzerinde kalmaktadır.
Britanya: Kıyma fiyatları son bir yılda kilogram başına 7,2 pounddan 10,6 pounda yükselerek yaklaşık 588 TL seviyesine ulaşmıştır. Bu artış, yüzde 47 gibi önemli bir orana işaret ederken, aynı dönemdeki enflasyon oranı ise yüzde 3,8 olarak ölçülmüştür.