Engellilerin Tepkisi: Milei İlaçlarımızı Aldı, Hakkımızı Yedi!

ERCAN ÇANKAYA

Arjantin Cumhurbaşkanı Javier Milei, Buenos Aires'te gerçekleştirdiği bir seçim kampanyası etkinliğinde taşlı bir saldırıya maruz kaldı. 27 Ağustos 2025 tarihinde La Libertad Avanza partisinin Ekim ayında düzenlenecek ara seçimler için düzenlediği miting sırasında, Milei’nin konuşma yaptığı anlarda kalabalıktan büyük taşlar atıldı.

Bu sırada Milei'nin güvenlik personelinin müdahale etmesiyle olayda yaralanan ya da ölen kimse olmamasına karşın, mitingde kısa süreli bir panik durumu yaşandı.

Saldırının ardından Milei’nin ekibi bu durumu “siyasi muhalefetin kışkırtması” şeklinde tanımlasa da, bu olayın arkasında ülkeyi sarsan bir yolsuzluk skandalı ve yüz binlerce engelli bireyin yaşadığı mağduriyet yer alıyor.

'BAYAN MILEI, ENGELLİLERİN YANINDAN AYLIK 500 BİN DOLAR KAZANIYORDU'

Ülkenin içinde bulunduğu büyük yolsuzluk skandalı, Ulusal Engelliler Ajansı (ANDIS) eski başkanı Diego Spagnuolo'ya ait olduğu iddia edilen gizli ses kayıtlarının sızmasıyla açığa çıktı. Bu kayıtlarda, Devlet Başkanı'nın kız kardeşi ve danışmanı Karina Milei’nin, engellilere yönelik devlet tarafından yapılan ilaç alımlarından yüzde 3 komisyon aldığına dair iddiada bulunuluyor. Bayan Milei’nin aylık gelirinin 500 bin doları aştığı öne sürülmekte.

Milei, bu kayıtların “asılsız” olduğunu belirterek Spagnuolo'ya karşı hukuki süreç başlatacağını duyurdu; ancak Karina Milei, konuyla ilgili herhangi bir açıklama yapmadı. Bu durum, halkta ve engelli hakları savunucularında büyük bir tepki yarattı. Zira Milei hükümeti, bütçe kısıtlamaları adı altında engellilere ayrılan fonları da kısmıştı.

Söz konusu bütçe, devletin ANDIS ve diğer ilgili kuruluşlar aracılığı ile sağladığı, engelli bireylerin yaşamlarını kolaylaştırmaya yönelik önemli program ve destekleri kapsıyordu.

ENGELLİLER, MILEI HÜKÜMETİYLE NELERDEN MAHRUM KALDI?

Engellilerin tedavi süreçleri ve gündelik yaşamlarını sürdürebilmeleri için gerekli olan ilaç, tıbbi malzeme (tekerlekli sandalye, işitme cihazı, insülin pompası, bez vb.) ve terapilere (fizyoterapi, konuşma terapisi) erişim, ANDIS ve diğer kurumlar tarafından karşılanıyordu. Devlet, bu maliyetlerin önemli bir kısmını ya da tamamını üstleniyordu; fakat bütçenin kesilmesiyle engelliler bu yardımlardan mahrum kaldı.

Ek olarak, engelli bireylere ve onlara bakan ailelere, yükselen yaşam maliyetleri ile başa çıkabilmeleri amacıyla düzenli nakit destek sağlanıyordu. Bu, pek çok aile için hayati bir gelir kaynağıydı. Engelli bireylerin topluma aktif katılımını desteklemek adına ulaşım yardımları, eğitim bursları, mesleki rehabilitasyon ve istihdam projeleri fonlanıyordu. Engelli dernekleri, kooperatifleri ve bakım merkezleri gibi sivil toplum kuruluşlarına da mali destek sağlanmaktaydı.

Milei hükümeti, “devleti küçültme” ve bütçe açığını azaltma hedefine yönelik olarak bu alanda ayrılan fonları ciddi şekilde kısıtladı.

Sonuç olarak, aşağıdaki kayıplar yaşandı:

Farmapro gibi programlardaki kesintiler dolayısıyla birçok engelli birey, düzenli olarak ihtiyaç duyduğu ilaç ve tıbbi malzemelere ulaşamaz hale geldi. Ailelerin, bu masrafları kendi imkanları ile karşılaması zorunluluğu, Arjantin'deki yüksek enflasyon koşullarında neredeyse imkansız bir durum haline geldi.

Aylık nakit yardımların durması ya da enflasyon dolayısıyla değer kaybetmesi, birçok engelli ailesini yoksulluk sınırının altına sürükledi. Bu yardımlar, birçok aile için temel gıda ve kira masraflarını karşılamanın tek yolu durumundaydı.

Devlet desteğini kaybeden sivil toplum kuruluşları ve terapi merkezleri faaliyetlerini durdurmak ya da azaltmak zorunda kaldılar. Bu durum, engelli bireyleri ve onlara bakan aileleri yalnızlığa iterek, sosyal yaşamdan ve psikolojik destekten yoksun bıraktı.

Ulaşım, eğitim ve istihdam programlarındaki kesintiler, engelli bireylerin evlerinde kapalı kalmalarına ve toplumsal hayattan tamamen kopmalarına yol açma riski taşımaktadır.

MAHRUMİYET VE YOKSULLUK: ENGELLİLERİN ÖFKE PATLAMASI...

Milei hükümetinin engellilere ayrılan bütçede gerçekleştirdiği kesintiler, engellilerin tüm haklarında kayba neden olurken, Karina Milei'nin isminin karıştığı ilaç alımları ile ilgili yolsuzluk skandalı durumu daha da kötüleştirdi ve halkta büyük bir öfke patlamasına neden oldu.

Saldırının gerçekleştiği gün, Başkan Milei ve kız kardeşi bir seçim mitingine gitmekteydiler. Skandalın hemen ardından düzenlenen bu etkinlikte, halktaki öfke patladı. İddialara karşı protesto düzenleyen bir grup, başkanın konvoyuna taş ve şişe fırlatarak tepki gösterdi. Bu saldırı, siyasi bir eylem olmaktan çok, artan yolsuzluk iddiaları ve ekonomik sıkıntılara karşı biriken öfkenin bir dışavurumu olarak değerlendirildi.